Vải lanh là gì ? Công dụng và đặc tính của vải sợi lanh

vải lanh

Vải lanh là gì? Nó bắt nguồn từ đâu? Có điều gì khác mà bạn không biết về vải lanh? Tất cả sẽ được thu mua vải phế liệu Viễn Quang giới thiệu trong chuyên mục tìm hiểu về Vải Lanh hôm nay.

Định nghĩa vải lanh

Vải lanh là một loại vải được làm từ vỏ, xơ hoặc  sợi của cây lanh. Loại cây này chủ yếu được tìm thấy ở những vùng có khí hậu lạnh Ở Việt Nam, loài cây này được tìm thấy chủ yếu ở vùng Tây Bắc nước ta, vùng có nhiệt độ tương đối lạnh, đặc biệt là ở Sapa. Sau khi các bộ phận của cây lanh được thu hoạch, chúng được  xử lý trước khi tạo thành sợi. Sau đó, từ sợi dệt đến vải lanh ngày nay.

vải lanh

Trước đây, vải lanh được dệt theo cách truyền thống bằng cách kéo sợi tơ, nhưng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, các sợi lanh được đưa vào máy dệt sau để tạo thành tấm vải. Đặc điểm của phương pháp này là cho nhiều vải hơn, đa dạng về màu sắc và hoa văn hơn. Kiểu dáng của loại vải này đã có từ rất lâu nhưng cho đến tận ngày nay nó vẫn là một trong những loại vải phổ biến nhất trên thị trường.

Lịch sử hình thành và phát triển

Ở Lưỡng Hà cổ đại, con người đã biết trồng lanh để dệt vải. Nhưng phần lớn nó chỉ được sử dụng cho tầng lớp quý tộc. Nếu ai  đã từng nhìn thấy những xác ướp Ai Cập thường được bọc trong một tấm vải, thì  đó chính là tấm vải làm từ cây lanh. Ngoài ra, nó còn được sử dụng để may những bộ trang phục truyền thống được mặc hàng ngày ở đây.

Các nhà khảo cổ đã tình cờ phát hiện ra một mảnh vải lanh nhuộm trong một hang động và sau đó mang nó về để nghiên cứu và phân tích. Vải được ước tính có từ khoảng 36.000 năm trước, chứng tỏ vải lanh là một trong những loại vải xuất hiện sớm nhất.Khi khám phá lăng mộ của  Pharaoh Ramses II vào năm 1881, chúng tôi thấy rằng vải lanh ở đây vẫn còn nguyên vẹn dù đã hơn 3000 năm trôi qua.

vải lanh

Ngoài ra còn có  xác ướp của “Kablooie”, con gái của một tu sĩ Amun hay lăng mộ của Tutankhamun cũng có  vải lanh trong tình trạng tương tự, điều này cho chúng ta thấy rằng vải lanh rất bền. Vải lanh lần đầu tiên được nhắc đến ở Ai Cập hơn 4000 năm trước. Ngoài ra, có rất nhiều phiến đá trên đó xuất hiện các văn bản viết tay. Chữ viết của thời kỳ này được viết bằng âm tiết  B tuyến tính trên Pylos, Hylap, nó xuất hiện dưới dạng chữ tượng hình gọi là “li-no” và được những người thợ dệt gọi là “li-ne-ya”.

Vào thế kỷ 12, chúng ta đã phát hiện ra các ghi chép về thương mại giữa các thương nhân Phoenicia và những người từ khắp Địa Trung Hải, và họ cũng đã giới thiệu sản xuất vải lanh và sản xuất vải lanh cho khu vực ở Pháp và quần đảo Anh. Trong số này nổi lên một trong những thợ dệt vải lanh tốt  nhất và giỏi nhất ở thị trấn Cambrai, Louis Crommelin. Anh ta chạy trốn khỏi  đây và di chuyển đến nhiều nơi, cuối cùng cùng gia đình định cư tại thành phố Lisburn. Đó là khoảng 10 dặm từ Lisburn đến trung tâm sản xuất vải lanh nổi tiếng nhất lúc bấy giờ. Cái tên Linenopolis lần đầu tiên xuất hiện vào thời Victoria khi khăn trải giường được sản xuất với số lượng lớn hơn.

Vào khoảng thời gian diễn ra Thế chiến thứ nhất, Louis Crommelin đã thực hiện bước đầu tiên trong việc cải tiến ngành dệt may và với những đóng góp của mình cho ngành vải lanh, ông đã chịu trách nhiệm phát triển ngành dệt may. Thành tựu của ông đạt được khi ông thành lập Hội đồng các nhà sản xuất vải lanh ở Ireland vào năm 1711.

Sợi lanh

Sợi lanh là một loại chỉ hình vỏ sò, chiều dài của nó thay đổi trong khoảng từ 25 đến 150 mm. Đường kính trung bình là 12 µm đến 16 µm. Người ta chia làm hai loại sợi: sợi ngắn dùng cho vải dày và sợi dài dùng cho  vải cao cấp. Nếu bạn muốn xác định sợi lanh, hình dạng mặt cắt ngang của sợi có dạng đa giác không được đánh dấu.

Thuộc tính – tính chất  đặc biệt của vải lanh

Khi tiếp xúc với vải lanh, chúng ta cảm thấy tươi mát và mềm mại. Nó cảm thấy nhẹ nhàng hơn khi rửa sạch. Nếu quần áo không được chăm sóc tốt và gây ra nhiều nếp gấp, nhàu thì ở những chỗ này, các sợi vải dễ bị rách. Những chỗ dễ bị nhăn nhất  là cổ, viền áo hoặc những chỗ bị nhàu khi ủi.

Các loại vải thường có độ bóng tự nhiên rất cao và có thể thay đổi màu sắc từ màu ngà, màu mộc, màu be và có thể là màu xám. Giống như nhiều loại vải khác, vải lanh trắng tinh khiết cũng được sản xuất bằng cách tẩy trắng hoàn toàn trước khi nhuộm.

vải lanh

Vải dày và mỏng với cảm giác gợn sóng và thô ráp, độc đáo ở chỗ nó có thể từ cứng và dày đến mềm mịn. Khi được xử lý đúng cách, vải lanh có khả năng hấp thụ và giải phóng nước rất nhanh. Máy có thể đạt độ ẩm  tối đa lên đến 20% mà không gây cảm giác ẩm ướt khi sử dụng.

Sức mạnh và độ bền của vải lanh là không thể phủ nhận và nó là một trong những loại vải hiếm hoi bền hơn khi ướt. Sợi lanh không co giãn và chống mài mòn.Tuy nhiên, do sợi lanh có độ đàn hồi kém nên vải sẽ bị rách nếu gấp nhiều lần và ủi nhiều lần ở cùng một chỗ.

Chất tẩy rửa nấm mốc, mồ hôi và hóa chất cũng có thể làm hỏng ga trải giường, nhưng đây là loại vải duy nhất không chứa hóa chất mà vẫn có khả năng chống sâu bướm và bọ thảm. Về cơ bản, loại vải này cũng tương đối dễ gia công vì có thể giặt khô, giặt máy hoặc giặt khô. Nó cũng có khả năng chống bụi bẩn và vết bẩn. Vải cũng không có xơ và không sờn.

Lưu ý không được sấy khô vải  quá mức cho phép. Rất dễ bị nhăn nên cần là ủi thường xuyên để giữ được độ mềm mại cho vải. Sau khi sử dụng, bạn cần treo, móc tủ để hạn chế gập tủ. Có một đặc điểm vừa được coi là nhược điểm vừa là ưu điểm, đó là độ “lố” đối với quần áo được coi là bộ đồ kém chất lượng, nhưng đối với đồ gia dụng, người ta cố gắng thêm thắt để tạo nên tính thẩm mỹ tự nhiên và sự nguyên vẹn của vải. 

Quy Trình Sản Xuất Lanh

  • Bước 1: Chất lượng của sản phẩm sợi lanh thành phẩm phụ thuộc vào điều kiện trồng trọt và kỹ thuật thu hoạch. Để làm cho sợi lanh dài hơn, toàn bộ cây phải được nhổ hoặc cắt bỏ gốc. Sau khi thu hoạch, hạt được tách ra thông qua một quá trình cơ học gọi là sàng lọc.
  • Bước 2: Để loại bỏ phần xơ ở cuống, phải cắt cây lanh. Nó được coi là một quá trình sử dụng vi khuẩn có lợi để phân hủy pectin để các chất xơ có thể gắn vào. Ngoài ra, cũng có thể sử dụng hóa chất để ngâm nhưng điều này vừa ảnh hưởng đến chất lượng vải vừa ảnh hưởng đến chất lượng của sợi lanh. Để gieo hạt tự nhiên, chúng ta có thể thực hiện trong bồn, bể hoặc gieo trực tiếp trên ruộng lanh. Bước tiếp theo sau quá trình nghiền là đập. Giai đoạn này diễn ra theo hai mốc thời gian từ năm, chủ yếu vào tháng 8 và tháng 12. Trong giai đoạn này, các bộ phận bằng gỗ của thân cây được loại bỏ bằng cách mài chúng giữa hai con lăn kim loại, cho phép các phần của thân cây được tách ra.
  • Bước 3: Xơ lanh được tách ra và các phần khác như lanh, lanh hoặc xơ ngắn được sử dụng cho các mục đích khác. Tiếp theo là bước chải các sợi lanh, các sợi ngắn được tách ra bằng lược khi chúng ta chải tóc. Các sợi mềm và hoang dã được giữ nguyên.
  • Bước 4: Sau khi các sợi lanh đã được tách và xử lý, chúng thường được xe thành sợi hoặc dệt thành vải. Sau khi dệt xong, nó được tẩy trắng trước khi nhuộm hoặc in. Ngoài ra Viễn Quang cũng sẽ giới thiệu đến mọi người một phương pháp dệt vải khác có tên là Sản xuất bông. Công nghệ này tạo ra vải nhanh hơn và cần ít thiết bị hơn. Để làm được điều này, chúng ta phải sử dụng các loại máy dùng cho sợi bông, nhưng điểm yếu chính là dệt vải, khi thành phẩm không còn giữ được vẻ ngoài của vải lanh.

Cây lanh hiện được trồng ở nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là ở Tây Âu. Nhưng do công nghiệp phát triển, gạo thô được chuyển hướng sang Đông Âu và Trung Quốc. Tuy số lượng sản phẩm của 3 khu vực này nhiều nhưng chất lượng  không thể so sánh với các khu vực như Ireland, Ý, Bỉ hay các nước như Ba Lan, Pháp, Đức, Litva, Ấn Độ,… Hiện nay, Hoa Kỳ là nước nhập khẩu chính hàng hóa để sử dụng cho thị trường đóng gói hàng hóa.

Ứng dụng

Trong ba thập kỷ qua, ứng dụng của mô này đã trải qua nhiều thay đổi. Năm 1990 có tới 70% vải lanh được cung cấp cho ngành dệt, nhưng giai đoạn trước đó, đặc biệt là năm 1970, chỉ có 5% được cung cấp cho ngành thời trang.

Vải hiện đang được gia công thành khăn trải giường, khăn trải bàn, khăn ăn,… các mặt hàng thiết kế nội thất thương mại như trải sàn/tường, bọc ghế, trang trí cửa sổ,… Không thiếu các trang phục như vest, đồng phục công ty, váy, áo sơ mi,… cho đến các sản phẩm công nghiệp: túi hành lý, sơn dầu hay chỉ khâu,… Người ta thường sử dụng sợi tổng hợp cho việc này. Đàn ông thế kỷ 20 hồi đó xem phim không có gì lạ, bạn sẽ thấy một số đàn ông thường dùng vải lanh để ủi và gấp mép lại rồi dùng nó để trang trí phần bán thân. Điều này sẽ giúp nam giới trở nên lịch lãm và sang trọng hơn.

vải lanh

Các nhà nghiên cứu hiện cũng đang thử nghiệm sự kết hợp của hai loại sợi tự nhiên tốt nhất và rẻ nhất, bông và vải lanh, để phát triển một loại sợi mới giúp cải thiện chất lượng vải chéo bông ở vùng khí hậu nóng ẩm. Các nghệ sĩ bây giờ cũng sử dụng vải lanh để làm nền cho các bức tranh sơn dầu. Ở Hoa Kỳ, người ta thích sử dụng bông hơn vải lanh vì giá  bông chỉ bằng một phần ba giá vải lanh và loại vải này thường chỉ được sử dụng bởi các họa sĩ hoặc nghệ sĩ chuyên nghiệp.

Tuy nhiên, không giống như ở Mỹ, vải lanh thường là loại vải nền duy nhất được sử dụng trong các cửa hàng nghệ thuật ở Châu Âu; Cả vải lanh và bông đều có sẵn ở Vương quốc Anh, nhưng vải bông sẽ rẻ hơn. Nhưng loại vải được ưa chuộng nhất là vải lanh vì độ chắc chắn và độ bền của nó.

Tiêu chuẩn đo lường của vải lanh trên thế giới

Đơn vị tiêu chuẩn dành riêng cho chỉ lành là “lea”.

Độ dài sẽ được tính bằng “Yard” ( Thước ) của một Pound (cân) rồi chia cho 300

Để dễ hiểu, đây là một ví dụ:

Nếu bạn mua sợi 1 lea, nó có giá 300 (yard)/1 pound. Một số loại vải tốt ở Ireland có thể có giá lên tới 300 (yard)/1 pound. Cũng có thể lên đến 40 lea và mang lại 12.000 thước Anh/1 pound. Cách tính chiều dài này dựa trên  phép đo gián tiếp  độ mịn của lanh từ số đơn vị chiều dài trên một đơn vị khối lượng. Nó được ký hiệu là Nel, ở Việt Nam hay một số nước Châu Âu khi dùng hệ mét thì độ dài được biểu thị bằng 1000 Nm trên Kg, ở Trung Quốc đơn vị dùng trong hệ bông là: NeC. Quy đổi ra thì nó sẽ tương đương với chiều dài 840 Yard trên một Pound.

Ưu và nhược điểm của vải Lanh

Ưu điểm của vải lanh

  • Vải có độ bóng tự nhiên rất cao.
  • Thoải mái khi mặc, kể cả khi giặt tay hoặc  giặt máy
  • Rất bền.
  • Có khả năng thấm hút tốt.
  • Không gây dị ứng cho mọi loại da.
  • Thân thiện với môi trường.

Nhược điểm của vải lanh

  • Độ đàn hồi thấp Độ đàn hồi thấp.
  • Dễ bị rách đường chỉ nếu giữ không tốt và làm rách áo.
  • Dễ nhăn, cần ủi thường xuyên.

Có thể bạn chưa biết vải lanh

Trước đây vải được dùng để làm sách, bạn có thể biết cuốn sách cũ Liber Linteus. Được người thời trung cổ sử dụng làm khiên và áo giáp hoặc làm dây cung. Tờ tiền được làm từ 25% vải lanh và 75% sợi cotton. Vải lanh đã xuất hiện từ năm 2800 trước Công nguyên.

Một số câu hỏi thường gặp

1. Vải lanh là loại vải gì ?

Là loại vải được làm từ các phần vỏ, xơ hoặc là sợi của cây lanh.

2. Sợi lanh là gì ?

Sợi lanh là một loại sợi có dạng vỏ, chiều dài của nó rơi vào khoảng từ 25 cho đến 150mm. Đường kính trung bình sẽ từ 12 μm đến 16 μm.

3. Ứng dụng của vải lanh là gì ?

Sử dụng để làm chăn ga gối đệm, khăn trải bàn, khăn ăn, quần áo,…

4. Tiêu chuẩn đo lường của sợi lanh là gì ?

Đơn vị tiêu chuẩn dành riêng cho chỉ lành là “lea”.

5. Ưu điểm của vải lanh là gì ?

Có độ bóng, bền cao, không gây dị ứng, thân thiện môi trường.

Như vậy thanh lý vải tồn kho giá cao Viễn Quang đã giới thiệu cho bạn toàn bộ những thông tin cần thiết về vải làm từ sợi cây lanh (Vải lanh). Hi vọng với những gì chia sẻ ở trên đã cung cấp thêm nhiều kiến thức cho bạn rồi nhé.

Xem thêm:

Chat Zalo

0981798409