Vải Spandex là gì? Phân loại và đặc điểm của Spandex (vải thun)

vải spandex

Vải Spandex (vải thun) là loại vải thường được sử dụng trong sản xuất quần áo thời trang. Trong bài viết này, hãy cùng thu mua vải Viễn Quang tìm hiểu ngay loại vải này nhé!

Vải Spandex là gì?

Vải Spandex, còn gọi là Lycra hoặc Elastane, là loại sợi nhân tạo được phát triển nhằm thay thế cao su. Sợi Spandex có khả năng đàn hồi nổi bật, thực tế cho thấy nó có thể kéo dài đến 500% so với chiều dài ban đầu.

Chất liệu này có khả năng co giãn từ 5 đến 8 lần kích thước thông thường, thường được áp dụng trong việc sản xuất trang phục ôm sát cơ thể. Trong nhiều trường hợp, vải Spandex nguyên chất không được sử dụng độc lập trong ngành may mặc. Thay vào đó, một lượng nhỏ Spandex thường được kết hợp với các loại sợi tổng hợp, bán tổng hợp hoặc hữu cơ khác.

Sợi Spandex được hình thành thông qua sự kết hợp giữa một polyglycol chuỗi dài và một diisocyanate ngắn, trong đó có ít nhất 85% polyurethane.

Tại Bắc Mỹ, loại vải này được gọi là Spandex. Ngược lại, tại châu Âu, nó được gọi bằng các biến thể của “elastane”: bao gồm élasthanne (Pháp), Elastan (Đức), elastano (Tây Ban Nha), elastam (Ý) và elastaan (Hà Lan). Elastane là cách gọi chính xác nhất về mặt hóa học cho loại vải này.

vải spandex

Lycra là nhãn hiệu đã được đăng ký của tập đoàn DuPont. Chỉ những sản phẩm Spandex do DuPont sản xuất mới được phép mang tên Lycra, tuy nhiên, về mặt hóa học, loại vải này hoàn toàn giống với các loại vải được gọi là Spandex hoặc Elastane. Lycra thường được sử dụng ở nhiều quốc gia như: Anh, Ireland, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, Brazil, Argentina, Úc, New Zealand và Israel.

Tương tự như các loại polyme khác, Spandex được hình thành từ các chuỗi monome lặp lại kết nối với nhau thông qua axit. Vào giai đoạn đầu phát triển của Spandex, khả năng chịu nhiệt cao của chất liệu này đã được công nhận, giúp cải thiện các loại vải nhạy cảm với nhiệt như Nylon và Polyester khi được kết hợp với Spandex.

Tính đàn hồi của Elastane nhanh chóng khiến nó trở thành lựa chọn ưa thích trên toàn cầu, và sự ưa chuộng đối với loại vải này vẫn tiếp tục cho đến ngày nay. Nó xuất hiện trong nhiều sản phẩm quần áo mà hầu hết người tiêu dùng đều có ít nhất một món đồ chứa Spandex, và khó có khả năng sự ưa chuộng này sẽ giảm sút trong tương lai gần.

Tuy nhiên, thật đáng tiếc là Elastane gây ra ảnh hưởng tiêu cực đáng kể đến môi trường sau khi được đưa vào sử dụng bởi người tiêu dùng.

Xuất xứ vải Spandex

Sợi Spandex bắt đầu hình thành từ thời điểm của Thế chiến thứ II, khi các nhà khoa học tìm kiếm các giải pháp thay thế cho chất liệu cao su ngày càng khan hiếm.

Trong bối cảnh chiến tranh, nhu cầu cao su rất cao và hầu hết các thiết bị xây dựng đều cần đến nó. Trong thời gian này, giá cao su không ổn định, với tình trạng cung không đủ cầu. Điều đó đã thúc đẩy các nhà nghiên cứu tìm ra một loại vật liệu có khả năng đáp ứng những thách thức này.

Ban đầu, các nhà khoa học tập trung vào việc phát triển một sợi đàn hồi bền có nguồn gốc từ các polyme tổng hợp. Vào năm 1940, những sản phẩm polyurethane đàn hồi đầu tiên được chế tạo, trở thành một phương án thay thế hợp lý cho cao su.

vải spandex

Cũng trong khoảng thời gian này, các nhà nghiên cứu tại Du Pont đã chế tạo ra các polyme nylon với đặc tính cứng cáp. Vì vậy, họ đã phải cố gắng để cải thiện tính đàn hồi của chúng, cho đến khi phát hiện ra rằng các polyurethan khác có thể được biến đổi thành những sợi chỉ mịn.

Từ đó, họ nhận thấy những vật liệu này có thể mang lại lợi ích trong việc chế tạo nhiều loại sợi nylon hơn, với khả năng kéo giãn tốt hơn hoặc dùng để sản xuất trang phục nhẹ.

Vào năm 1952, những sợi Spandex đầu tiên đã được sản xuất thử nghiệm bởi Farbenfabriken Bayer, một nhà khoa học người Đức. Ông đã được cấp bằng sáng chế tại Đức cho phát minh của mình vào cùng năm đó. Năm 1962, Du Pont đã hợp tác với Công ty Cao su Hoa Kỳ để chế tạo sợi Spandex.

Ông đã lựa chọn tên Lycra để chỉ loại vải này và cũng là tên thương hiệu của mình. Đến thời điểm hiện tại, công ty này vẫn duy trì vị thế hàng đầu trên toàn cầu trong việc sản xuất sợi Spandex. Spandex được sử dụng phổ biến trong ngành công nghiệp thời trang trên toàn thế giới.

Quy trình sản xuất ra vải Spandex

Để tạo ra loại vải Spandex với khả năng co giãn đáng kinh ngạc. Quy trình sản xuất phải tuân thủ những bước vô cùng tỉ mỉ và khoa học. Từ việc lựa chọn nguyên liệu ban đầu đến khi tạo ra sợi vải mỏng nhẹ nhưng bền chắc. Mỗi công đoạn đều đòi hỏi sự chính xác cao và công nghệ tiên tiến. Hãy cùng khám phá hành trình kỳ diệu này để hiểu rõ hơn về cách mà Spandex, loại vải đặc biệt, đã được tạo ra và trở thành lựa chọn ưu tiên trong thế giới thời trang hiện đại.

Sản xuất Prepolymer

Đầu tiên, một chất chuẩn bị polyme được tạo ra bằng cách trộn hỗn hợp macro glycol với monomer di-isocyanate theo tỷ lệ 1:2 cùng với các phản ứng có điều kiện khác để tạo thành prepolymer.

Tạo dung dịch kéo sợi

Dung dịch được tạo ra bằng cách trộn một chất chuẩn bị sẵn, cho nó phản ứng với một lượng diamine tương đương và sau đó pha loãng với dung môi. Dung môi pha loãng dung dịch, giúp bước tiếp theo dễ xử lý hơn.

vải spandex

Quay sợi

Trong quá trình sản xuất sợi, dung dịch polyme được bơm qua một máy quay kim loại. Các sợi được đưa qua một tế bào được làm nóng bằng khí nitơ và dung môi. Polyme lỏng được biến đổi hóa học để tạo thành sợi rắn.

Làm sợi Spandex thành phẩm

Sau khi endocytosis, các sợi được hình thành và các sợi rắn được bó lại với nhau để có được độ dày mong muốn. Vì vậy, chúng ta có thể nói rằng bất kỳ loại vải thun nào cũng được tạo thành từ nhiều sợi nhỏ riêng lẻ được liên kết với nhau bằng độ dính tự nhiên của bề mặt.

Xử lý sợi

Xơ thành phẩm được xử lý bằng các hóa chất như magie stearat và các polyme khác như poly(dimethylsiloxane). Những lớp hoàn thiện này ngăn các sợi dính vào nhau và hỗ trợ quá trình sản xuất sợi. Sau đó, chỉ được đưa vào ống thông qua một loạt ròng rọc.

Kiểm tra chất lượng sợi

Sản phẩm cuối cùng được đóng gói, kiểm tra chất lượng và vận chuyển đến các nhà sản xuất dệt may và khách hàng.

Các sợi ở đây có thể được pha trộn với các loại sợi khác như nylon và bông để làm vải may quần áo. Những loại vải này cũng có thể được nhuộm thành màu mong muốn. 

Ưu nhược điểm của vải Spandex

Vải spandex đã trở thành một trong những loại vải không thể thiếu trong ngành thời trang hiện đại nhờ vào tính co giãn vượt trội và độ bền cao. Tuy nhiên, như mọi chất liệu khác, Spandex cũng có những ưu nhược điểm riêng mà bạn nên cân nhắc trước khi sử dụng. Cùng khám phá những đặc tính nổi bật và cả những hạn chế của vải Spandex. Giúp bạn hiểu rõ hơn về lý do tại sao loại vải này lại được ưa chuộng đến vậy.

Ưu điểm

  • Độ co giãn tốt: Vải thun co giãn tốt và vải có thể co giãn hơn 500% so với chiều dài ban đầu. Độ đàn hồi cao và được may từ loại vải này, trang phục góp phần tạo nên chất lượng và độ bền cao.
  • Độ bền: Vải thun là một trong những loại vải bền nhất khi bạn có thể giặt máy ở nhiều chế độ một cách tiện lợi mà không lo áo bị nhăn nhúm hay bai dão. Vải thun ít nhăn và ít bai hơn các loại vải khác.
  • Tính chất vật lý tối ưu: Chất liệu vải nhẹ, mịn và mềm mại, mang lại cảm giác nhẹ nhàng cho người mặc. Ngoài ra, vải thun rất dễ nhuộm màu nên có rất nhiều biến thể về kiểu dáng và màu sắc.
  • Vải Spandex không tích điện: Chất liệu vải spandex không gây kích ứng da và vào mùa đông vải có khả năng chống tĩnh điện nên không gây cảm giác khó chịu khi hít phải.
  • Chống mài mòn tốt: Vải thun không tạo ra xơ vải gây vón cục hay xù xì trên bề mặt vải.

Nhược điểm

  • Khả năng chịu nhiệt thấp: Được làm từ sợi polymer, vải sẽ bị biến dạng khi gặp nhiệt độ cao.
  • Hấp thụ kém: Do đó, khi bạn hoạt động thể thao cường độ cao, bạn sẽ đổ mồ hôi nhiều và cảm thấy nóng. 
  • Có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường: Vải thun có nguồn gốc từ polyme. Vì vậy, khi không sử dụng nữa rất khó phân hủy, khó gây ô nhiễm môi trường.
  • Dễ phai màu: Vì nó không có khả năng chống lại chất tẩy rửa nên màu sắc bám trên vải dễ bị loại bỏ và chất lượng của vải giảm đi đáng kể.

5. Phân loại vải Spandex

Spandex không chỉ đơn thuần là một loại vải co giãn; nó còn đa dạng về chủng loại, mỗi loại mang đến những tính năng và ứng dụng riêng biệt. Từ những sợi Spandex mỏng nhẹ cho trang phục thể thao, đến các loại dày dặn hơn cho thời trang cao cấp, mỗi loại đều phục vụ cho những mục đích cụ thể và phong cách khác nhau. Trong phần này, chúng ta sẽ đi sâu vào việc phân loại vải Spandex, giúp bạn hiểu rõ hơn về từng biến thể và cách chọn lựa sao cho phù hợp với nhu cầu sử dụng.

Cotton Spandex

Vải được thiết kế để cải thiện đặc tính của vải Cotton và hạn chế khả năng thấm hút kém của Spandex. Chất liệu Cotton Spandex mang đến sự mát mẻ, dễ chịu cho người mặc. Thích hợp may quần thể thao, áo thun thể thao, áo thun công sở, chân váy,… 

vải spandex

Poly Spandex

Được làm từ sợi polyester và spandex, vải Poly Spandex mềm mại, dễ chịu khi mặc và có tính thẩm mỹ rất cao, rất lý tưởng để may áo thun thời trang, áo dự tiệc,…

Vải len Spandex

Là sự kết hợp giữa sợi len và sợi spandex nên có độ co giãn và đàn hồi cực tốt, mềm mại. Nó có khả năng giữ nhiệt cao và chủ yếu được sử dụng cho quần áo mùa đông.

Ứng dụng của vải Spandex

Vải Spandex là một loại vải tổng hợp được tạo ra bằng cách pha trộn nhiều loại vải vừa co giãn vừa không thấm nước. Loại vải này được sử dụng rộng rãi trong sản xuất đồ thể thao và phụ kiện.

Vải Spandex được dùng để may các loại quần áo như đồ thể thao, đồ lót, đồ bơi, quần jean bó, quần bó, quần lót, áo đua xe đạp. Ngoài ra, vải được sử dụng để làm các dụng cụ hỗ trợ chỉnh hình, găng tay, gối, bọc ghế, thắt lưng, dây áo ngực,…

Hướng dẫn bảo quản quần áo, đồ dùng bằng vải Spandex

Để bảo quản và chăm sóc các trang phục, đồ dùng bằng vải Spandex, chúng ta cần thực hiện những bước sau:

  • Nên giặt sản phẩm vải Spandex bằng tay với nước ấm và lựa chọn các loại chất tẩy rửa nhẹ nhàng. Trong quá trình giặt, không nên thực hiện thao tác vắt như bình thường. Sau khi giặt xong, hãy phơi đồ ở nơi thoáng mát và tránh sử dụng máy sấy.
  • Không được đổ trực tiếp chất tẩy rửa lên bề mặt vải Spandex, mà nên sử dụng loại bột giặt có nồng độ nhẹ.
  • Cần hạn chế việc là, ủi quần áo làm từ vải Spandex. Nếu phải là, chỉ nên chọn nhiệt độ thấp và nhanh chóng di chuyển bàn ủi trên vải để tránh hư hại. Nên ủi từ mặt trái của vải để bảo vệ bề mặt.
  • Tránh mang đồ đến tiệm giặt là, vì điều này dễ khiến trang phục bị hỏng nhanh hơn.

Tóm lại, vải Spandex được sử dụng rộng rãi trong thời trang may mặc và có những ưu điểm tuyệt vời. Nếu bài viết thu mua vải giá cao Viễn Quang hữu ích đừng quên chia sẻ với bạn bè và người thân nhé!

Chat Zalo

0981798409